Fons de Poel verdwijnt van het televisiescherm. In Vlaanderen is hij nauwelijks bekend, maar in Nederland genoot De Poel status als presentator van de actualiteitenrubriek Brandpunt (KRO-NCRV). Tot hij vorige week het programma afsloot met een reflectie over de beursgang van ABN Amro, een kort stukje waarvan De Poel gebruik maakte om het Groen Links-kamerlid Jesse Klaver te bestempelen als ‘snotneus’.
Het fragment werd verwijderd uit de databank van Uitzending Gemist, maar website joop.nl plaatste het wel. Het leek van erg ver een beetje op de meningenjournalistiek van Will McAvoy uit The Newsroom. Alleen: fictiefiguur McAvoy handelde onafhankelijk en maakte geen geheim van zijn Republikeinse sympathieën, terwijl in de nasleep van wat “snotneusgate” ging heten, bleek dat De Poel nog had bijgeklust voor ABN Amro, waardoor sprake kon zijn van belangenverstrengeling.
Al te nauwe banden tussen het bedrijfsleven en/of de politiek en de journalistiek liggen in Nederland erg gevoelig. De afstand tussen pers en (vooral) politiek is er traditioneel veel groter dan in België. Slechts af en toe blijkt hoe close die relaties soms zijn, zoals in de nasleep van het drama rond Steve Stevaert, waarbij Yves Desmet erkende dat zij elkaar aanspraken als ‘copain’. Al kan hier nog de vraag gesteld worden wie op welk moment het meeste belang had bij de vriendschap. Het kan ook nog closer, zoals VRT-journaliste Greet Op de Beeck en Open VLD-minister Patrick Dewael illustreerden. Later kwam Op de Beeck nog eens in opspraak omdat ze presentaties verzorgde voor Fientje Moerman, partijgenote van Dewael. Die intimiteit tussen politicus en journalist is overigens geenszins een typisch Belgisch fenomeen. In Frankrijk en Italië is het een constante voedingsbron voor de gespecialiseerde pers. Niet zo erg lang geleden woonde er zelfs een journaliste in het Elysée.
Ik ben geen puritein, maar een zekere afstand tussen de journalist en de bewindslui waarover hij of zij schrijft, lijkt me niet meer dan gepast, en vaak zelfs noodzakelijk. Zoals het wel vaker gaat na en dergelijk incident, belooft KRO-NRCV dat er een beroepscode komt, en dat de activiteiten van journalisten in het “schnabbelcircuit” worden bekeken. Alleen is die code er eigenlijk al. Ze heet journalistieke deontologie.